Univerzitet u beogradu filoloski fakultet

UniverzitetuBeogradu, Filoloskifakultet

Spanskijezik, knjizevnostikultura

Spanskijezik1

Rezimeteksta

DrAnaKuzmanovicBeograd, decembar2016.

Uvod

Udzbenik Svet hispanistike napisan je 2011. godine kako bi se u velikoj meri studentima hispanistike olaksalo upoznavanje sa kulturom we civilizacijom spanskog govornog podrucja. Autori udzbenika kazu weil ova knjiga ima ambiciju da predstavlja neku vrstu vodica kroz svet hispanistike. Mi cemo se u ovom rezimeu fokusirati bist du spanski jezik, podrucje na kom sony ericsson koristi my spouse and i njegove dijalekte i varijante.

Jezik

Iz cinjenica navedenih u tekstu, se moze videti de uma spanski jezik ili katiljanski (el castellano) spada u velike jezike savremenog sveta i de uma se govori sirom planete. Zvanican je jezik u Spaniji, zemljama Hispanske Amerike i Ekvatorijalne Gvineje. Spada u grupu romanskih jezika i potice od narodnog govornog latinskog (latin vulgar) koji aprendí govorio bist du Iberijskom poluostrvu za timp rimske okupacije. Jedan z jezika koji je najvise uticao mhh razvoj spanskog jezika je arapski, koji je obogatio spanski recnik u raznim oblastima. Upravo tom periodu, izmedju desetog i trinaestog veka, ze kastiljanski konsolidovao kao jezik. Kastiljanski jezik se nametnuo kao jezik Spanije zbog jacanja Kastilje i prevlasti nad ostalim kraljevinama. Danas su jezici tih kraljevina ostali u tragovima u vidu sledecih dijalekata:

leonski (leones)

asturijski (asturiano)

aragonski (aragones)

andaluzijski (andaluz)

Iako je zvanicni jezik u mnogim zemljama, u govornom jeziku sony ericsson primecuju velike razlike, pogotovo u zemljama Hispanske Amerike. Zato dolazi do pojava varijanata. Postoje razlicite varijante od kojih su meksicke, argentinske, kubanske i filipinske, kao i actually ladino, jezik Jevreja Sefarda. U ovim varijantama dolazi do mesanja drugih jezika i kultura okolnih zemalja i naroda sa spanskim jezikom.

Padre ovog poglavlja nam u ovom tekstu daje carry out znanja ag jezik interesse da ispunjava sledecih family pet kriterijuma da bi se smatrao svetskim jezikom:

Kohezija

Jezik interesse da bude razumljiv i actually da stvara poruku na koherentnom jezickom kodeksu.

Zajednistvo

Treba da postoji velika zajednica kojoj u taj jezik maternji.

Kultura

Mora biti povezan social fear kulturom we knjizevnoscu koja prevazilazi granice govornog podrucja.

Kolonizacija

Smatra se weil svetski jezici pripadaju narodima koju putuju i osvajaju nove prostore.

Trgovina

Trgovina omogucava komunikaciju sa drugim narodima.

Spanski jezik ispunjava svih pet uslova we njegov uticaj raste sa razvojem kulture i brojnim emigracijama.

Dolazimo do jos jedne podele jezika:

Medjunarodni jezik jezik koji se govori u nekoliko zemalja

Lingva franka jezik koji je sredstvo komunikacije ljudi koji imaju razliciti maternji jezik

Univerzalni jezik -poseduje odlike oba navedena jezika, ali we usvojen je od strane razlicitih naroda na razlicitim prostorima

JezickasituacijauSpanijiispanskijezikdanas

Zvanicni jezik Spanije jou kastiljanski ili spanski, medjutim u ustavu Spanije, jezici autonomnih zajednica su takodje prihvaceni. To su:

Baskijski (el euskera)

Govori sony ericsson u podrucju Baskije we jedini u jezik koji ne pripada grupi romanskih jezika. Njegovo poreklo je nepoznato. Postoje spekulacije um njegovom poreklu, ali nijedna nije potvrdjena.

Galisijski (el gallego)

Nastao je od narodnog govornog latinskog jezika i vodi poreklo z galisijko-portugalskog. Zajedno sa spanskim je postao zvanicni jezik Galisije 81. godine.

Katalonski (el catalan)

Pripada grupi romanskih jezika. Varijanta katalonskog je valensijski jezik koji se koristi u vecem delu Valensije.

Spanski ustav podjednako ceni sve varijante spanskog jezika i a single se vode kao kulturna bastina. Varijante jezika se stite pomocu statuta koje raspisuju autonomne pokrajine. Katalonski, galisijski we baskijski su od 2006. godine u upotrebi pri skupovima Evropske unije, sto govori to njihovoj vaznosti i priznatosti. Iako ima dosta varijanti spanskog, sve su na neki nacin srodne normiranom jeziku, te se govornici razlicitih varijanti i dalje lako razumeju.

Padre se u daljem tekstu pita odakle potice prevlast kastiljanskog nad ostalim varijetetima. Bitan faktor jeste epizodas i period rekonkiste, kada se Kastija na celu sa kraljicom Izabelom istakla kao pokretac borbe protiv Muslimana i mecena Kristoferu Kolumbu, zahvaljujuci cijim otkricima je Kastilja zagospodarila novim prostranstvima i ucvrstila politicku i jezicku dominaciju u Spaniji.

Danas spanski jezik govori kao maternji ili koristi u sluzbene svrhe preko 440 miliona ljudi. Spanski aprendí govori na teritoriji Spanije, Ekvatorijalne Gvineje, u jednom delu Sahare, Severnoj, Srednjoj, Juznoj Americi (sem Brazila i Gvajane) i delovima SAD-a. Spanski jezik je cetvrti em svetu po broju govornika. (Soldatic, Donic, 2011: 47, 48)

Prva gramatika spanskog jezika napisana je 1492. godine z strane Antonija de Nebrihe. Dalje normiranje i negu jedinstva gramatike, fonetike my spouse and i recnika nastavila je Spanska kraljevska akademija (Real Instituto Espanola) osnovana 1713. godine.

Nova gramatika spanskog jezika uvazava i americke varijante.

SpanskijezikuAmerici

Postoji dosta uocljivih razlika u fonetici, leksici, morfologiji i sintaksi u hispanoamerickim varijantama spanskog jezika. Tako da sony ericsson na osnovu tih razlika u govoru lako moze reci ko potice iz Kolumbije, ko iz Argentine, Kube ili Meksika. Ova tri cinioca su znacajno uticala bist du stvaranje americkog spanskog:

1 ) Jezicko nasledje koje u Amerika zadobila od Spanije, 2 . Doprinos domorodackih jezika stvaranju hispanoamerickih dijalekata, three or more. Uticaj africkih jezika mhh americki spanski.

Ove attempt stavke detaljno su proucene od strane Dzona Meters. Lipskog (John M. Lipski) u knjizi El espanol de America.

Veliki uticaj na spanski imala jou muslimanska kultura i mike jezik (arapski). U spanskom jeziku ima oko cetiri hiljade reci arapskog porekla. Od XVII i XVIII veka otkrivaju se slicnosti izmedju spanskog koji ze govori u Americi we spanskog u Andaluziji, medjutim tek od XX veka krece weil se proucava andaluzizam americkog spanskog. Tome su doprinele studije Maksa Leopolda Vagnera (Max Leopold Wagner) Este espanol sobre America con el latin vulgar (Spanski u Americi i narodni latinski) iz 1920. godine, kao i esej Pedra Enrikes Urenje (Pedro Henriquez Urena) Observaciones sobre el espanol de America (Zapazanja to americkom spanskom) iz 1921. godine. Pominju se pojave kao sto su seseo i yeismo.

Takodje, smatra se da su bist du americki spanski dosta uticali africki jezici koji tu usli u Ameriku preko crnih robova. Tragove afrohispanskog u spanskom imamo na Kubi, u Puerto Riku, Dominikanskoj republici, Panami, Kolumbiji i Venecueli.

Svakako ag prilikom kolonizacije, mesanja razlicitih kultura i osvajanja dolazi do hibridnih rezultata, tj. stvaranja novih jezika, medjutim, tragovi prvog i osnovnog jezika sony ericsson ne mogu izbrisati.

Ovo je jedna z znacajnih odlika americkog spanskog zato sto taj jezik ima svoju posebnost i unutrasnje razlike u odnosu na jezik Spanije, a na to su veliki uticaj imali indijanski jezici. (Soldatic, Donic, 2011: 53)

Zakljucak

Autori u knjizi jasno we sistematicno iznose podatke um rasprostranjenju, istoriji razvitka i actually varijantama savremenog spanskog jezika. Tekst ne mozemo kriticki ispitati, jer se radi o cinjenicama koje tu lisene subjektivnog misljenja autora. Ovaj udzbenik namenjen je studentima koji se tek upoznaju sa svetom hispanistike i odlican je vodic kroz celokupnu istoriju Spanije. Napisan u koherentno my spouse and i sadrzi ekvivalentne nazive svih bitnih pojmova i em spanskom jeziku. Spanski jezik, kao cetvrti jezik po broju govornika na svetu sa svojom bogatom istorijom, zahtevan je predmet naucno-istrazivackog rada, a mi smatramo da tu autori uspeli da prenesu najbitnije cinjenice i ucine ih lako razumljivim studentima.

LITERATURA:

Soldatic, Dalibor, Donic, Zeljko, Svet hispanistike, Beograd, Zavod za udzbenike, 2011.

RADILE:

Katarina Stevanovic 2016/0469

Mitt Sujdovic 2016/0092

Marija Matic 2016/0414